تنها راه مطمئن برای تشخیص ADHD، مراجعه به پزشک هست” به این دلیل که این اختلال دارای چندین علامته و ممکنه به راحتی با علائم دیگه‌ای مثل افسردگی یا اضطراب اشتباه گرفته بشه.
آیا من ADHD دارم؟
توی این مقاله بعضی از علائم و راه‌های تشخیص ADHD رو می‌گیم. درصورت وجود این علائم، باید برای تشخیص دقیق و درمان به پزشک مراجعه کنی.
۱. فراموش کار هستی
همه افراد گاهی اوقات کلیدهاشون یا عینکشون رو گم می‌کنن؛ اما اگر این اتفاقات زیاد تکرار بشه، می‌تونه یک نشونه باشه.
مثلا ممکنه هر روز وقت زیادی رو صرف پیدا کردن عینک، کیف پول، تلفن و… کنی؛ حتی ممکنه یادت بره جواب پیا‌م‌ها رو بدی یا قبوض رو پرداخت کنی.
۲. نمی‌تونی گوش بدی
برای همه ما پیش میاد که وقتی کسی صحبت می‌کنه لحظه ای تمرکزمون رو از دست بدیم؛ به خصوص اگر اطرافمون سر و صدا باشه.
اما برای افراد ADHD این اتفاق زیاد میفته؛ حتی اگر عامل حواس‌پرتی در کار نباشه.
با این حال ADHDچیزی بیشتر از ایناست.
۳. اغلب اوقات دیر می‌رسی
مدیریت زمان و برنامه‌زمانی برای افراد ADHD مثل یه چالشه.
این مشکل اغلب‌اوقات باعث از دست دادن فرصت‌ها یا قرارهای ملاقات می‌شه؛ مگر اینکه خیلی انرژی بذاری که این اتفاق نیفته.
۴.مشکل تمرکز داری
یکی از ویژگی‌های اصلی ADHD مشکلات توجه هست، به خصوص وقتی باید برای مدت طولانی تمرکز کنی یا به جزئیات توجه کنی. افسردگی، اضطراب و اعتیاد هم می‌تونن روی تمرکزت تأثیر بذارن و خیلی از افرادی ADHD ممکنه با چند تا از این مشکلات دست‌وپنجه نرم کنن.
۵. کارها رو ناتموم رها می‌کنی
مشکلات توجه و حافظه می‌تونه باعث سختی در شروع یا تموم کردن پروژه‌ها بشه، به خصوص چیزهایی که می‌دونی نیاز به تمرکز زیادی برای انجام داره. این علامت، می‌تونه نشونه افسردگی هم باشه.
۶. در کودکی مشکلات رفتاری داشتی
ممکنه در کودکی بهت لقب تنبل داده باشن یا ممکنه فکر کرده باشن دچار افسردگی یا اضطراب هستی.
اگر در کودکی دچار اختلال ADHD بودی، ممکنه توی بزرگسالی هم داشته باشی. علائم، با رشد تغییر می‌کنن، اما معمولاً از بین نمی‌رن.
۷. توانایی کنترل رفتارهای تکانشی رو نداری
منظور چیزهایی بیشتر از خرید شکلات وقتی قرار بوده مواد قندی مصرف نکنی، هست.
مثلا رد کردن چراغ قرمز چون فکر می‌کنی توی رانندگی مهارت زیادی داری.
یا وقت‌هایی که باید سکوت کنی، اما نمی‌تونی اینکار رو انجام بدی.
۸. نمی‌تونی کارها رو سازماندهی کنی
شاید این مورد رو بیشتر، در محل کار متوجه بشی.
ممکنه توی اولویت‌بندی کارها دچار مشکل باشی و نتونی کارها رو به موقع پیگیری کنی.
۹. بی‌قرار هستی
کودکانی که ADHD دارن اغلب، بیش‌فعال هستن؛ اما بزرگسالان بیشتر مضطرب و بی‌قرار هستن.
همچنین ممکنه خیلی زیاد صحبت کنن و وسط حرف بقیه بپرن.
۱۰. نمی‌تونی احساسات خودت رو کنترل کنی
ممکنه عصبی یا بدخلق باشی، اغلب اوقات احساس افسردگی کنی، بی‌انگیزه و مستعد ناراحتی و خشم باشی.
ADHD باعث می‌شه مدیریت احساسات یا نشون دادن رفتار خوب، وقتی که عصبانی هستی یا هیجان داری، سخت باشه.
ADHD در بزرگسالان
اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی فقط برای کودکان نیست.
حدود 60٪ از افرادی که در کودکی ADHD داشتن، در بزرگسالی هم علائمشون ادامه داره.
اما بیشتر بزرگسالان با اختلال ADHD (تقریباً 3 نفر از هر 4 نفر) نمی‌دونستن که در کودکی این اختلال رو داشتن.
این به این معنیه که نباید فرض کنی که به عنوان یک بزرگسال اختلال ADHD نداری.
احتماش هست که وقتی بچه بودی، این اختلال رو داشتی و فقط نمی‌دونستی. در اصل، اختلال ADHD یک روزه به وجود نمیاد.
مسئولیت اختلال ADHD
ADHD بار سنگینی برای فرد داره؛ شاید تونسته باشی دوران ابتدایی یا دبیرستان رو به خوبی پشت سر بذاری؛ اما ممکنه برای انتظاراتی که توی کار، دانشگاه یا رابطه وجود داره، دچار چالش‌هایی بشی.
اگر باهوش باشی، احتمال اینکه زود متوجه ADHD خودت بشی کمه؛ علتش اینه که خوب کار می‌کنی و می‌تونی مشکلاتADHD خودت رو جبران کنی.
یک دلیل این موضوع اینه که بیش فعالی شما ممکنه درونی باشه یا علائم ADHD طبیعی به نظر بیان. به عنوان مثال، ممکنه:
- زیاد حرف بزنی
- جنب‌وجوش زیادی داری و یا بیشتر از بقیه نیاز به پیاده‌روی داری.
- ذهنت به سرعت از این مسئله به مسائل دیگه می‌پره و درموردشون رویاپردازی می‌کنی.
- به راحتی دوست پیدا می‌کنی اما توی نگه داشتنشون مشکل داری.
- ممکنه به خودت آسیب بزنی یا فعالیت‌هایی رو انتخاب کنی که بیشتر از اون‌چیزی که باید، کار کنی.
- سخت‌تر و بیشتر از بقیه کار کنی تا بهشون برسی.
- نگران از دست دادن دوستانت باشی یا در روابطی که برات خوب نیستن، بمونی.
برای تشخیص ADHD، باید چندین علامت داشته باشی، نه فقط یک یا دو تا و این مشکلات باید روی شغل، روابط یا سایر حوزه‌های مهم زندگیت تأثیر گذاشته باشن.
شاید وقتی اولین کار خودت رو شروع می‌کنی و نمی‌تونی به‌موقع به کارها برسی، متوجه این موضوع بشی؛ یا شاید همسرت تهدید کنه که ترکت می‌کنه، چون نمی‌تونه بهت برای انجام اون‌چیزی که گفتی، اعتماد کنه.
وراثت در ADHD
اغلب، ADHD از والدین به فرزندانشون منتقل می‌شه.
بعضی از مطالعات می‌گن که ۷۵٪ از احتمالاتت برای ابتلا به این بیماری به ژنتیک برمی‌گرده.
چندین درمان می‌تونه بهت کمک کنه تا با این بیماری کنار بیایی.
تراپی می‌تونه بهت کمک کنه تا راه‌حل‌های مقابله با چالش‌های این اختلال رو یاد بگیری.
به‌عنوان مثال: مدیریت زمان، سازماندهی و پیگیری.
پس اگر خیلی از این‌ها برات آشناست، در نظر داشته باش که با پزشک صحبت کنی.
هر چه زودتر متوجه بشی، زودتر می‌تونی درمان رو شروع کنی و راه‌های مقابله با ADHD رو یاد بگیری.
بعد از تشخیص ADHD،بپذیرش و پیشرفت کن
ممکنه زمانی که متوجه بشیADHD داری، احساس کنی فرصت‌هایی رو از دست دادی یا اشتباهاتی انجام دادی که ممکن بود بتونی ازشون جلوگیری کنی.
تراپی می‌تونه بهت کمک کنه تا احساساتت رو سروسامون بدی.
اگر پارتنر داری، شروع زوج درمانی می‌تونه بهتون کمک کنه تا بدونید این بیماری چه تأثیری روی رابطه شما می‌ذاره و راه‌های مقابله با این مشکل رو یاد بگیرید.
داشتن ADHD و یادگیری چگونگی زندگی باهاش می‌تونه یک فرآیند مادام‌العمر باشه.
باید یاد بگیری روی نقاط قوتت تمرکز کنی، درحالی که نقاط ضعفت رو می‌پذیری؛ کارهایی رو انجام بدی که مناسب تو هستن و مهارت داری؛
با این کار به مرور زمان متوجه می‌شی که حال بهتری داری و اعتمادبه نفس بیشتری پیدا کردی.
