والدین سمی می تونن به زندگیت صدمه بزنن.
توی اکثر فرهنگهای جهان، شخصیت والدین، شخصیتی مقدسه و افراد اون رو به هیچ شکل دیگهای نمیتونن ببینن.
از وقتی خیلی کوچیک بودیم، به ما گفته شده که خانواده همه چیز آدمه و باید همه چیزمون رو برای خانواده بدیم.
اما وقتی خانواده فاجعه آور و زیان آور باشه، چی؟
بزرگ شدن توی خونه سمی
از وقتی کوچیک بودی، به دادوفریاد، توهین، تهدید و طلاق عادت کردی و گاهی وقتها هم از دیدن این مشکلات در رفتارهای خودت رنج بردی.
مجبور بودی به انبوهی از توهینها، کمارزشیها و موارد دیگه، تن بدی و باور کردی که این چیزی عادیه.
ممکنه از بچهای فعال و کنجکاو به کسی تبدیل شده باشی که از همه چیز میترسه؛ کسی که مدام از خراب کردن چیزها میترسه.
هیچچیز بدتر از این نیست که بچه کوچیک رو بهخاطر اشتباهاتش سرزنش کنن.
والدین سمی روی زندگی اجتماعی و تحصیلیت تاثیر میذارن، طوری که ممکنه تا بزرگسالی نتونی ترمیمشون کنی.
حتی گاهی مجبور باشی توی بعضی از موقعیتها توقف کنی، در مورد شرایط زندگیت فکر کنی و چند لحظه وقت بذاری تا آروم شی.
اکثر اوقات هم نمیتونی جایی پشتیبان و حامی پیدا کنی؛ چون هیچکس باور نمیکنه که ممکنه والدین افراد بدی باشن، چون خودشون این چیزها رو تجربه نکردن و به همون اندازهای براشون غیرقابل قبوله که زندگی توی مریخ هست.
وقتی شروع به مقابله با والدین سمیت میکنی، همه دوستان و آشناها از والدینت دفاع میکنن، حتی بدون اینکه اونها رو خوب بشناسن.
ممکنه بعضی جملات رو خیلی زیاد بشنوی، مثل:
- خیلی اغراق میکنی.
- اونها فقط نگرانتن.
- والدینت هستن و باید اونها رو دوست داشته باشی و مهم نیست که چه رفتارهایی دارن.
اما والدین هم میتونن شخصیتهای خودشیفته داشته باشن و واقعاً برای فرزندانشون سمی باشن و حتی ممکنه که زندگی بچههاشون رو نابود کنن.
والدین سمی و پول
خیلی از این والدین فقط براشون مهمه، عالی به نظر برسن.
اکثر این والدین هزینههای زیادی میکنن که ثروتمند به نظر برسن؛ حتی ممکنه که برای این کار هم خیلی بدهکار بشن.
این والدین چیزهای زیادی رو که نیاز ندارن، میخرن؛ حتی اگر درآمدشون با سبک زندگیشون همخونی نداشته باشه و اکثرشون هم برای نمایشه.
اونها تا جایی این کار رو میکنن که حتی ممکنه این پول رو از تو درخواست کنن و البته قول میدن که خیلی زود بهت برگردونن و اغلب اوقات هم این کار رو انجام نمیدن.
اجازه دادن به اونها برای گرفتن پول از تو، بهترین راه برای از دست دادن هر چیزی که داری، هست و بدترین قسمت اینه که اونها تظاهر میکنن هیچ اتفاقی نیفتاده.
اونها دروغ میگن و انکار میکنن تا از همه چیز فرار کنن
والدین سمی از گفتن اینکه چقدر رو دوستت دارن، هیچ وقت دست برنمیدارن و اگر اونها رو به خاطر اعمالشون متهم کنی، زیر سوال میبرنت و تو رو وارد بازی روانی و احساسی می کنن؛ چیزهایی مثل ما دوستت داریم، ما بزرگت کردیم و… .
این حلقهای هست که شکستنی نیست.
والدین سمی از بازی کردن با احساسات و ایجاد دراما لذت میبرن؛ این رو بدون که اگر بهشون اجازه بدی که روت تاثیر بذارن، از لحاظ روانی فرسوده میشی.
والدین سمی، بازی با احساسات رو خیلی خوب بلدن.
اونها میدونن کی و کجا بخندن، کی و کجا گریه کنن و چطوری و چه زمانی دستت رو بگیرن.
وقتی اونها رو به خاطر کارهایی که کردن، متهم میکنی، انکار میکنن و سعی میکنن تو رو غیرمنطقی جلوه بدن؛ چون بهنظرشون بچه خوب همه چیز رو برای پدر و مادرش میخواد و به اونها اعتماد داره.
اسم این کار گسلایتینگ هست؛ درواقع این شکلی از شکنجه روانی هست که آزارگر با تکرار دروغها به مدت زمان طولانی تکرار میکنه تا فرد قربانی رو نسبت به تواناییهاش به شک بندازه.
باید یاد بگیری از یه جایی به بعد، این حلقه و فرسایش رو قطع کنی.
میتونی برای والدینت متأسف باشی و دلت براشون بسوزه؛ اما به هیچ وجه نباید اجازه بدی که از این موضوع استفاده کنن.
والدین سمی زندگی اجتماعیت رو شکل میدن
بزرگ شدن در خانوادهای سمی، درکت رو از اون چیزی که توی رابطهای سالم عادیه، تغییر میده.
اگر از این موضوع آگاه نباشی، در نهایت همین الگو رو تکرار میکنی و بارها و بارها با افراد سمی ارتباط برقرار میکنی، چون افراد سمی، همون چیزی هستن که تو بهشون عادت داری؛ پس پارتنر و دوست سمی انتخاب میکنی.
این انتخاب تا روزی که متوجه بشی این رفتارها عادی نیست و این آدمها خطرناکن و باید ازشون دوری کنی، ادامه پیدا میکنه.
خیلی از افرادی که توی خونههایی با آزار عاطفی بزرگ شدن، توی بزرگسالی تبدیل به آزارگر میشن یا همچنان قربانی باقی میمونن.
اما تو مجبور نیستی بازی اونها رو ادامه بدی.
میتونی بهتر از اونها باشی و روابط سالم ایجاد کنی.
تو میتونی قوانینشون رو عوض کنی.
مجبور نیستی خودت رو با احساسات بد و منفی احاطه کنی؛ فقط به این خاطر که جامعه بهت میگه اینها پدر و مادرت هستن.
باید یه کاری برای احساس خوب خودت بکنی، نه برای بقیه.
مجبور نیستی کیسهبوکس باشی یا دائماً احساس آشفتگی کنی؛ چون نسبت به والدینت احساس تعهد میکنی.
میتونی اونها رو از راه دور دوست داشته باشی ولی خودت رو درگیرشون نکنی.
هیچکسی توی زندگیش به انرژی منفی مداوم نیاز نداره؛ اگر خانوادهت این فضا رو برات ایجاد میکنن، رهاشون کن.
میدونم بیرحمانه و بیاحساس به نظر میرسه؛ اما گاهی باید بقیه رو از راه دور دوست داشت.
چیکار باید کرد؟
آگاهی
اولین کاری که میتونی انجام بدی، آگاه شدن از شخصیت اونهاست و اینکه یاد بگیری، بههیچوجه به حرفشون گوش ندی.
به بیان بهتر میتونی به اونها گوش بدی؛ اما نباید داستانهاشون رو باور کنی و اجازه بدی که روی تو تاثیر بذارن.
اگر اوضاع آشفته شد که احتمالاً هم این اتفاق خواهد افتاد، بهتره برای چند ساعت بیرون بری؛ مثلاً برو پیش دوستی که میتونی بهش اعتماد کنی یا هر چیزی شبیه به این کار.
فکر نکن اشتباه کردی؛ تو کار اشتباهی انجام ندادی؛ اجازه نده با ذهنت بازی کنن.
والدین سالم، زندگی بچههاشون رو نابود نمیکنن.
هرچقدر هم اونها بهت بگن، دوستت دارن، اگه بهت صدمه میزنن یعنی دوستت ندارن؛این رو توی هر رابطهای اعمال کن.
مدیتیشن رو جدی بگیر
بهترین روش برای اینه که بتونی تمرکز کنی و به عصبانیت اونها اهمیتی ندی.
تراپی
تراپی هم میتونه کمک کننده باشه. درخواست کمک، هیچ اشکالی نداره و مراجعه به تراپیست یا درمانگر یک امر طبیعیه. تراپیست فردی هست که تجربه داره و میتونه بهت کمک کنه خودت رو آزاد کنی.
آماده استقلال شو
درآمد مناسبی ایجاد کن تا بتونی زندگی خودت رو دور از اونها بسازی.
فقط چند نکته برای یادآوری…
- باید خودت رو بیشتر دوست داشته باشی… همیشه.
میدونم که میخوای کمک کنی؛ اما نمیتونی سلامت روحی و جسمی خودت رو به خطر بندازی.
- باید یاد بگیری چطوری از راه دور مردم رو دوست داشته باشی. گاهی اوقات باید به خودت کمک کنی و از موقعیت دور شی.
- هروقت احساس کردی عصبانی یا ناامید شدی، نفس عمیق بکش و خودت رو از موقعیت دور کن.
یادت باشه که عشق ورزیدن به خودت و قدردانی از خودت، مهمترین چیزه.
مرتبط:
عدم بلوغ عاطفی، تو رو توی هر زمینهای از زندگیت، بهویژه توی روابطت عقب میندازه.اکثر آدمها این نشونهها رو نادیده میگیرن. برای آشنایی با این نشونه ها مقاله «تشخیص عدم بلوغ عاطفی اکسیدو» رو مطالعه کن.
عقده حقارت یا خود کم بینی یک وضعیت روانیای هست که شامل حس مداوم و غیرمنطقی از حقارت نسبت به دیگرانه. توی مقاله «تعریف، علت و علائم عقده حقارت یا خود کم بینی و غلبه بر آن» میتونی یاد بگیری بهش غلبه کنی.