گاهی ما دچار «فلج تصمیم گیری» میشیم؛ جایی که اونقدر تصمیم گیری سخت میشه که دیگه نمیتونیم انتخاب کنیم.
این پدیده توی انتخابات مهم زندگی مثل انتخاب شغل یا کسی که میخوایم تا آخر عمر باهاش باشیم، قابل قبوله؛ اما فلج تصمیم گیری توی یک کافه بین هات چاکلت یا وایت چاکلت، نه.
هیچوقت نمیتونی براساس ترس و احتمالات، تصمیم بگیری.
علت فلج تصمیم گیری
یکی از دلایل اصلی فلج تصمیم، تفکر«همه یا هیچ» هست.
وقتی دنیا رو سیاه و سفید ببینی، فکر میکنی برای هر تصمیمی که باهاش روبهرو میشی، یک جواب درست و یک جواب غلط وجود داره؛ اما بیشتراوقات اینجوری نیست؛ چون دنیا طیف گستردهای از رنگهاست.
مرتبط:
چیزی به نام “یک اندازه برای همه” وجود نداره
هیچوقت نمیتونی وضعیت خودت رو با بقیه مقایسه کنی.
مثلا وقتی با اضطراب دست و پنجه نرم میکنی، یکی از راههای کمک کننده ورزشه؛ ممکنه برای یکی ورزشهای هوازی کمک کننده باشه اما برای یکی بالا رفتن ضربان قلبش، باعث اضطراب و خستگی بیشتری بشه، پس بهتره بره سمت یوگا و پیادهروی آروم.
ما نیازها،شخصیتها و سبکهای زندگی متفاوتی داریم؛ بنابراین همیشه از جمع پیروی نکن و به خودت اعتماد کن. این مهارت رو باید با گذر زمان توسعه بدی.
کنار اومدن با افکار به درد نخور
خیلی از افراد که با فلج تصمیم گیری دست و پنجه نرم میکنن به سختی میتونن یک انتخاب واحد داشته باشن؛ چون انتظار دارن یک جواب واضح یا «درست» وجود داشته باشه.
واقعیت اینه که حتی اگه بتونی آینده رو پیشبینی کنی، نمیتونی تشخیص بدی تصمیمی که گرفتی، درسته یا نه هیچ راهی برای تشخیص اینکه آیا مسیرهایی که طی نشدن بهتر بودن یا نه، وجود نداره.
از یک لحظه به لحظه دیگه گزینهها تغییر میکنن؛ متغیرها هم تغییر میکنن و حتی خودمون هم تغییر میکنیم؛ درنتیجه، نتیجه هم تغییر خواهد کرد.
مهمه که یادت باشه تنها به این دلیل که احساس ناراحتی میکنی یا در مورد تصمیمت مطمئن نیستی به این معنی نیست که «حتماً» اشتباه کردی.
توی تصمیمات ما در زندگی یک جواب صحیح وجود نداره. هر کدوم از گزینهها مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن و عواقب پیشبینی نشده به همراه دارن.
قبل از تصمیم این سوالات رو از خودت بپرس:
- آیا اگر تصمیم اشتباهی بگیرم، اثرات منفی طولانی مدتی خواهد داشت؟
- آیا به دنبال انتخابی هستم که احساس امنیت بیشتری داشته باشه یا انتخابی که میتونه به فرصتها و تجربیات جدید منجر بشه؟
- بهترین، غیرمنتظرهترین و هیجان انگیزترین اتفاقی که میتونه برای هر انتخاب بیفته چیه؟
بعد از این سوالات میتونی یه سری کارها رو بکنی که با تفکر سیاه و سفید مقابله کنی و از فلج تصمیم گیری خارج بشی:
- امکانهای هر انتخاب رو در نظر بگیر.
درنظر بگیر بهترین چیزی که میتونه اتفاق بیفته چیه؟ واونها رو در برابر نیازت برای موندن در منطقه امنت بسنج.
- انعطاف پذیر باش
به جای استفاده از اصطلاحات مطلقی مثل «همیشه»، «هیچ وقت» یا «کامل» سعی کن از کلمات انعطاف پذیرتری مثل «گاهی»، «شاید» استفاده کنی.
- لیستی از مزایا و معایب تهیه کن
گاهی اوقات سنجیدن سود بالقوه در برابر ریسکها میتونه توی تصمیم گیری بهت کمک کنه.
چجوری بهترین تصمیم رو بگیرم؟
کلید گرفتن بهترین تصمیم اینه که همه اطلاعات مرتبط رو جمع آوری کنی و گزینههای موجود رو با دقت بررسی کنی و به خودت اعتماد کنی که با اطلاعاتی که در دسترس داشتی، بهترین تصمیم رو گرفتی.
غرق شدن در «اگرها» فقط به اضطراب و عدم قطعیت بیشتر منجر میشه.
مرتبط:
از کجا بدونم راه درست زندگی کدومه؟
تفاوت بین «خواستن» و «باید»
اگر تصمیم ما رو بقیه تاثیر داشته باشه،معمولاً تصمیمی رو میگیریم که بقیه راحتتر باشن.
وقتی براساس هر چیزی غیر از اون چیزی که برای خودت مناسبه، تصمیم بگیری در نهایت موجب به شک کردن به انتخابهات میشه.
تشخیص تفاوت بین «خواستن» و «باید» با پرسیدن از خودت درباره نیازهات شروع میشه.
برای احساس شادی، رضایت و آرامش به چه چیزی نیاز داری؟ خودت رو توی اولویت قرار بده و مطابق با اونها عمل کن.
نیازهای هر انسان شامل:
امنیت مالی
سلامت و تندرستی
احساس امنیت احترام و قدردانی
عشق و روابط معنادار
امنیت عاطفی
فضای شخصی و حریم خصوصی
زمانی برای سرگرمیها
تعادل خوب بین کار و زندگی
هماهنگی با ارزشهای شخصی
قبل از اینکه نگران بقیه باشی، مطمئن شو که نیازهای خودت برآورده شده؛ اگه این کار رو نکنی، در نهایت به هر حرکتی که میکنی شک میکنی که موجب استرس بیشتر میشه.
وقتی میتونی به احساسات درونی و غرایزت اعتماد کنی که با ذهن، بدن و ارزشهات هماهنگ باشی.
مثلاً ممکنه تحت فشار برای متعهد شدن به یک رابطه بیمعنا قرار بگیری اما ارزشهایی مثل استقلال و رشد شخصیت، باید توی اولویت باشه.
تا زمانی که با ارزشهای شخصیت توی تضاد باشی، احساس راحتی کامل با هیچ تصمیمی ممکن نیست؛ چون اونها بر خلاف اون چیزی هستن که بهش اعتقاد داری.
مرتبط:
خلاصه
«باید»هایی که برات ارزشمند و معنادار هستن رو شناسایی کنید.
تصمیم گیری نباید منبعی برای اضطراب، استرس یا تحقیر خودت باشه.
خیلی جاها ممکنه که با فلج تصمیم دست و پنجه نرم کنی؛ اما باید یادت باشه چیزی به اسم انتخاب عالی وجود نداره؛ بنابراین فشاری که برای انتخاب تصمیم درست به خودت وارد میکنی رو رها کن؛ درعوض روی هماهنگ کردن تصمیماتت با ارزشها و نیازهای شخصیت تمرکز کن. در این صورته که میتونی انتخابها رو راحتتر مدیریت کنی و به توانایهات برای مقابله با هر نتیجهای که ممکنه پیش بیاد اعتماد کنی.
خیلی عالی با توضیحش قشنگ برام روشن شد
🤍🤍