چطوری «نه» بگم؟
ما به خیلی از کارهایی که واقعا نمیخواییم انجامشون بدیم، “آره” می‌گیم. وقتی قبول می‌کنیم کاری رو انجام بدیم، درواقع به بقیۀ کارها و موقعیت‌ها «نه» می‌گیم؛ پس باید زمان تصمیم‌گیری انجام یک کار مطمئن باشیم که برای ما ارزشمنده و در راستای هدف اصلیمون هست.
چرا ما می‌گیم “آره”
ما با خیلی از درخواست‌ها موافقت می‌کنیم؛ نه به این دلیل که میخوایم اون‌ها رو انجام بدیم بلکه به این دلیل هست که نمی‌خوایم بی‌ادب، مغرور یا بی‌فایده به نظر برسیم.
معمولاً باید با کسی که در آینده باهاش در ارتباط هستین، «نه» گفتن رو در نظر بگیری. همکارت، همسرت، خانوادت، دوستات و… .
نه گفتن به این افراد، می‌تونه خیلی سخت باشه؛ چون ما دوستشون داریم و میخوایم ازشون حمایت کنیم؛ ناگفته نمونه که ما هم معمولاً به کمکشون نیاز داریم.
خیلی از ما هنوز توی مدیریت «آره» و «نه» گفتن، ضعیفیم. ما خودمون رو بیش از حد متعهد به چیزهایی می‌دونیم که به‌طور معناداری باعث رشد و حمایت اطرافیانمون نمی‌شن و مطمئناً باعث رشد خودمون هم نمی‌شن.
شاید معنای درست «بله» و «خیر» رو نمی‌دونیم.
فرق بین «بله» و «خیر»
کلمات «بله» و ««خیر» آن قدر در مقایسه باهم به کار میرن که احساس میشه توی مکالمه وزن یکسانی دارن. اما در واقع نه تنها از لحاظ معنی متضادن؛ بلکه ازلحاظ تعهد هم کاملا متفاوتن.
وقتی میگی «نه» فقط به یک گزینه «نه» میگی. وقتی میگی «بله» به هر گزینه دیگه ای، میگی «نه».
به عبارت دیگه، نه گفتن باعث صرفه‌جویی توی وقتت در آینده میشه. بله گفتن توی آینده ازت وقت می‌گیره. «نه» نوعی اعتبار زمانیه. تو این توانایی رو حفظ می‌کنی که زمان آینده خودت رو هرطور که میخوای، بگذرونی.
«بله» نوعی بدهی زمانیه. باید تعهدی رو که دادی، یه جایی پس بدی.
«نه» تصمیمی و «بله» یک مسئولیت
قانون «نه» گفتن
گاهی اوقات به نظر می‌رسه «نه» گفتن، کاری هست که فقط افراد قدرتمند میتونن ازش استفاده کنن و این درسته؛ چون رد کردن فرصت‌ها زمانی آسون‌تره که بتونی شبکه‌ای از قدرت، پول و اقتدار رو داشته باشی.
اما این هم درسته که «نه» گفتن صرفاً برای افراد موفق نیست، بلکه استراتژی هست که به موفق شدنت کمک میکنه.
نه گفتن، مهارت مهمیه که باید توی هر مرحله از زندگیت بالا ببریش؛ چون از مهم‌ترین دارایی زندگیت، زمان، محافظت میکنه.
تو باید به هرچیزی که در راستای اهدافت نیست «نه» بگی. باید به حواس‌پرتی‌ها «نه» بگی.
استیو جابز «نه» گفتن را این‌طور توصیف میکنه:
مردم فکر می‌کنن تمرکز به معنای «آره» گفتن به چیزیه که باید روش تمرکز کنن. اما اصلا به این معنی نیست. این به این معنیه که به صدتا ایدهٔ خوب دیگه «نه» بگی. باید بادقت انتخاب کنی.
تعادل: «نه» گفتن به این معنی نیست که هیچ کار جالب یا نوآورانه ای رو انجام ندی. این فقط به این معنیه که توی راهی که تمرکز کردی، باید «آره» بگی.
ممکنه مجبور بشی چیزهای زیادی رو امتحان کنی تا بفهمی از چی لذت می‌بری، چی موثره برات. این دوره از اکتشافات می‌تونه توی زمان شروع یک پروژه، شغل یا یک حرفه مهم باشه.
«نه» خودت رو ارتقا بده.
باگذشت زمان، همونطوری که به پیشرفت و موفقیت ادامه میدی. باید استراتژیت رو هم تغییر بدی.
هرچه موفق تر بشی، ارزش زمانت بیشتر میشه.
ارتقا «نه» یعنی هیچ وقت «آره» نمی‌گی؛ مگر اینکه منطقی به نظر بیاد.
نه گفتن خیلی قدرتمنده؛ چون فرصت بله گفتن رو حفظ میکنه.
چطوری «نه» بگیم؟
احتمالاً بیشتر ما موقع «آره» گفتن خیلی سریع اینکار رو می‌کنیم و موقع «نه» گفتن خیلی کندیم.
ارزشش رو داره که از خودمون بپرسیم که من چجوریم و کجای این طیفم؟
اگه توی «نه» گفتن مشکل داری، ممکنه که این ترفندها کمکت کنه:
- یک ترفند اینه که بپرسی: «اگه امروز مجبور بودم این کار رو بکنم، باهاش موافقت می کردم؟»
این قانونی سادست که هر تعهدی توی آینده مهم نیست که چقدر دور باشه، درنهایت به مسئله ای غریب الوقوع تبدیل میشه.
اگه اون کار به‌اندازه‌ی کافی هیجان انگیزه که هر کاری رو که داری انجام میدی، کنار بذاری، پس می‌تونی به این فرصت «آره» بگی. اگر هم این‌جوری نیست پس بهتره دوباره فکر بکنی.
- این شبیه روش معروف «صد درصد آره یا نه» است که اگر یکی از شما می‌خواد که کاری رو انجام بدی، اگر جوابت در اولین واکنش «قطعاً آره» است، پس انجامش بده و اگر اونقدر هیجان زدت نمیکنه، «نه» بگو.
این غیرممکنه که یادت بمونه که هربار که با تصمیمی روبه‌روشدی، این سؤالات رو از خودت بپرسی؛ با این حال، هنوز یک تمرین مفیده که هرازگاهی با خودت مرورشون کنی.
«نه» گفتن کار سختیه، اما از فرارکردن از اون کارها آسون تره.
قبول نکردن کارها آسون تر از خارج شدن از اون تعهداته. نه گفتن تو رو، سمت آسون این طیف نگه می‌داره.
قدرت نه گفتن
تلاش‌های زیادی در راستای انجام دادن کارهایی که مهم نیستن، هدر میرن؛ بنابراین حذف اون کار از انجام دادنش بهتره.
هیچ کاری به اندازۀ انجام درست کاری که اصلاً نباید انجام بشه، بی فایده نیست.
مرتبط:
- توی این مقاله چند روش برای جلوگیری از حواس پرتی های دیجیتالی در حین کار یا درس خوندن و… بهت یاد میدیم تا با کمکشون در لحظه زندگی کنی…ادامه ی مطلب در مقاله ی “حواسم با گوشیم پرت میشه، چیکار کنم؟”اراده یه منبع محدوده اما قابل شارژ داره .مثلا اگر روز سخت و پرکاری داشته باشیم احتمال اینکه آخرشب رژیممون رو به هم بزنیم خیلی بیشتر میشه… ادامه ی مطلب در “بخش دوم کتاب آن یک چیز: دروغ ها“
- همه ی ما عادت های بد داریم، اما بعضی از عادت های بد، مزخرفن که برای داشتن حس خوب توی زندگی باید ترکشون کنیم… ادامه ی مطلب در مقاله ی ” 7 عادت مزحرف”
- ∼ ۵ تا از عادت های خوب روزانه که بهتره هر فردی توی زندگیش داشته باشه، تا بتونه رو به جلو حرکت کنه.
