10 قدم برای فلو بهتر
به آخرین باری که داشتی فعالیتی رو انجام می‌دادی و اصلاً زمان رو حس نکردی، فکر کن. احساس شگفت‌انگیزی داشتی و به نظر می‌رسید که هیچ‌چیز دیگه‌ای توی این سیاره به‌جز تو و فعالیتت وجود نداره. این همون چیزیه که بهش، حالت فلو می‌گن.
حالت فلو یه حالت ذهنی خیلی قدرتمنده که توش خیلی کارآمدی و احساس خیلی خوبی داری. مجبور نیستی خیلی سخت کار کنی؛ بلکه انگار توی کارت غرق شدی.
حقیقت اینه که وارد شدن به حالت فلو چیزی نیست که به‌صورت تصادفی اتفاق بیفته، میتونی خودت رو به‌صورت فعالانه توی وضعیت فلو قرار بدی. فقط باید بدونی چه محرک‌هایی تو رو توی اون حالت قرار میده. این چیزیه که ما توی این مقاله می‌خوایم درباره‌ش صحبت کنیم.
حالت فلو، حالت شاد
بیشتر مردم فکر می‌کنن که بیکاربودن، خوش حالشون میکنه و می‌خوان که کمتر کار کنن. بااین‌حال، مطالعات نشون میده که اینجوری نیست.
میهالی چیک سنت میهالی: بهترین لحظات زندگی ما، زمان‌هایی نیست که منفعل، پذیرا و آرامش‌بخش هستن. بهترین لحظات معمولاً زمانی اتفاق میفته که بدن یا ذهن فرد برای انجام کاری سخت و ارزشمند، تلاش میکنه.
در واقع بیشتر مردم وقتی توی حالت فلو هستن، توی شادترین حالتشون هستن. زمانی هست که کاملاً توی یه کار چالش‌برانگیز غوطه‌ور هستن و تقریباً احساس می‌کنن با اون کار یکی شدن.
قدم شمارۀ ۱: تمام عوامل حواس‌پرتی خارجی رو از بین ببر
برای رفتن توی حالت فلو، باید تمام عوامل حواس‌پرتی رو از بین ببری. هر بار که از تمرکزت خارج میشی، از حالت جریان دور میشی. تنها زمانی که بتونی حداقل برای 10 تا 15 دقیقه با تمرکز کامل کاری رو انجام بدی، میتونی به حالت فلو بری.
بنابراین خیلی مهمه که تلفن همراه خودت رو کنار بذاری و همۀ هشدارها و اعلان‌ها رو غیرفعال کنی (چون این بزرگ‌ترین منبع حواس‌پرتی هست)، تمام تب‌های رسانه‌های اجتماعی رو ببندی، همۀ فایل‌ها و اشیای غیرضروری رو از فضای کاری خودت حذف کنی و ترجیحاً به یک محیط آروم بری. این تو رو در برابر حواس‌پرتی حفظ میکنه و بهت اجازه میده تا وارد حالت هایپرفوکوس بشی که مهم‌ترین عنصر رسیدن به حالت فلو هست.
در واقع، هروقت حواست پرت میشه، به‌طور میانگین ۲۵ دقیقه طول می‌کشه تا توجه کامل خودت رو به کار موردنظر برگردونی. این به دلیل چیزی به اسم ” باقی مونده توجه” هست. که به این معنیه که بخشی از توجهت هنوز توی کار قبلی یا حواس‌پرتی که باهاش سروکار داشتی، مونده.
قدم شمارۀ ۲: حواس‌پرتی‌های داخلی رو حذف کن.
منظور از حواس‌پرتی‌ها، همۀ حواس‌پرتی‌های خارجی و داخلی هست. هر زمان که استرس رو تجربه کنی یا ذهنت رو بیش از حد درگیر کنی، خیلی سخته که روی کار خودت متمرکز باشی و بنابراین رسیدن به حالت فلو، ناممکن میشه.
اگر برات این حالت زیاد اتفاق میفته، توصیه می‌کنم دو چیز رو امتحان کنی:
۱. نوشتن هر صبح و هر عصر
2_ مدیتیشن روزانه ( حداقل 10 دقیقه)
هر دو کمک میکنه که ذهنت رو پاک‌کنی، سرگردانی ذهن رو محدود کنی و افکارت رو خیلی بهتر کنترل کنی.
قدم شمارۀ ۳: توی زمان اوج ذهنیت کار کن.
اگر انرژی کمی داشته باشی، قرار گرفتن توی حالت فلو خیلی سخت میشه. تو نیاز به انرژی زیادی برای تمرکز کردن فقط روی یک چیز، اونم برای مدت طولانی داری. استفاده از قدرت اراده و توجه باعث میشه که انرژیت تخلیه بشه، پس باید زمانی این کار رو بکنی که ذهنت خیلی آماده و مرتبه.
بنابراین توصیه می‌کنم از صبح‌هات برای رسیدن به حالت فلو استفاده کنی. گزینه‌ی بعدی اینه که بلافاصله بعد از استراحتی حدود 15 تا 30 دقیقه‌ای، وارد حالت فلو بشی.
قدم شمارۀ ۴: به موسیقی ( نوع مناسب) گوش بده.
موسیقی درواقع میتونه بهت کمک کنه تا تمرکز بالایی داشته باشی و درنتیجه بهره‌وری بیشتری داشته باشی. به‌خصوص وقتی به موسیقی توی حالت تکراری ( یا موسیقی از نوع تکراری) گوش می‌دی، دسترسی به تمرکز آسون‌تره.
گوش‌دادن به موسیقی با هدفون بهت کمک میکنه تا جلوی حواس‌پرتی های بیرونی، مثل صحبت‌کردن همکارات رو بگیری. علاوه بر این، به کاهش حواس‌پرتی‌های داخلی کمک میکنه.
موسیقی ( مخصوصاً موسیقی تکنو) ذهن رو کنترل میکنه و از سرگردونی جلوگیری میکنه.
بااین‌حال، مهمه که موسیقی‌ای که می‌ذاری، برات آشنا باشه و حالت تکرار باشه. وقتی موسیقی جدید می‌ذاری یا موسیقی‌های مختلفی رو که شامل آواز هم هستن، گوش می‌دی، موسیقی شروع به رقابت برای فضای توجه توی مغزت میکنه. از اونجایی که توی این حالت مغزت به انرژی برای مبارزه با عوامل حواس‌پرتی داره، احتمال اینکه به حالت فلو برسه کمتره.
قدم شمارۀ ۵: روی یه کار خیلی خاص تمرکز کن
وقتی دقیقاً مشخص نیست روی چی قراره کار کنی، احتمال اینکه به حالت فلو برسی، خیلی بعیده. یا خیلی سریع بین چند تا کار مختلف جابه‌جا میشی یا خیلی راحت‌تر حواست پرت میشه. هر دو از وارد شدنت به حالت فلو جلوگیری میکنه.
بنابراین یه کار خاص رو که قراره روش کار کنی، انتخاب کن. شاید نوشتن یک پست و بلاگ، ضبط یا ویرایش ویدئویی، ضبط یک قسمت پادکست یا طراحی لوگو باشه. در مورد اینکه روی چی میخوای کار کنی، باید کاملاً واضح باشی.
قدم شمارۀ ۶: کاری که انجام می‌دی، باید چالش‌برانگیز باشه؛ ولی نه خیلی.
اگر میخوای به حالت فلو برسی، باید کاری که انجام می‌دی، چالش‌برانگیز باشه تا ذهنت درگیرش بشه؛ اما نه خیلی چالش‌برانگیز؛ چون باعث استرس و ناامیدی میشه که مانع از ورودت به حالت فلو میشه. اگر یک کار خیلی آسون باشه، ذهنت خیلی سریع حوصله‌ش سر می‌ره و سرگردون میشه و اگر یه کاری خیلی سخت باشه، انقدر غرقش میشی که به حالت نیمه هوشیاری که برای حالت فلو ضروری هست، نمی‌رسی.
حالت فلو تنها زمانی به‌دست میاد که فعالیتی به‌اندازۀ کافی چالش‌برانگیز باشه تا مغزت رو علاقه‌مند نگه داره، درحالی‌که برای انجامش مهارت کافی داری که با چالش روبه‌رو بشی و خیلی سخت نباشه.
قدم شمارۀ ۷: نتیجه یا هدف واضح داشته باش
هروقت از کاری که میخوای انجام بدی و نتیجه‌ش تصویر واضحی نداشته باشی، مغزت خیلی سخت به حالت تمرکز میرسه؛ بنابراین اگر میخوای از این مانع ذهنی جلوگیری کنی، باید خیلی واضح، جایی‌که میخوای برسی، مشخص کنی.
وقتی نتیجه‌ای واضح داشته باشی، از حواس‌پرتی‌های درونی و سرگردونی جلوگیری می‌کنی و اگه نداشته باشی، دقیقاً نمی‌دونی کارت رو چه زمانی باید تموم کنی و انجامش رو به تعویق می‌ندازی؛ چون مغز، تو رو به‌سمت این می‌بره که این کار رو زودتر ول کنی و سراغ کار آسون‌تری بری.
قدم شمارۀ ۸: با استراتژی کافئین مصرف کن
مصرف استراتژیکی کافئین، بهره‌وری و تمرکز رو افزایش میده. ثابت شده اگر تا 200 میلی‌گرم کافئین ( حدود دو فنجون قهوه) در روز مصرف کنی، میتونی بیشتر تمرکز کنی، مدت‌زمان بیشتری کار کنی و حافظۀ کوتاه‌مدت بهتری داشته باشی. همه‌ی این‌ها بهت کمک میکنه به حالت فلو برسی. بااین‌حال، اگر مصرف بیشتر از 200 میلی‌گرم باشه، اثراتش کم می‌شن و مصرف بیشتر از 400 میلی‌گرم باعث افزایش اضطراب و کاهش تمرکز میشه.
بنابراین باید با استراتژی کافئین مصرف کنی. قبل از اینکه بخوای وارد حالت فلو بشی، یک فنجون قهوه بخور. ترجیحا بیشتر از ۲ فنجون در روز قهوه نخور و بعد از ساعت 17 هم مصرف نکن؛ چون روی کیفیت خوابت اثر می‌ذاره.
قدم شمارۀ ۹: هیدراته بمون
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای بهبود عملکرد مغز (در نتیجه راحت‌تر رسیدن به حالت فلو) نوشیدن آب کافیه. نوشیدن آب کافی برای توانایی تمرکز خیلی مهمه.
۷۵٪ مغز از آب تشکیل شده؛ پس جای تعجب نیست که وقتی کم آب بنوشیم، اثرات فوریش رو میبینیم.
به طور خلاصه، اگر به اندازۀ کافی آب بنوشی، میتونی تا ۱۴٪ سریع‌تر فکر کنی، برای مدت‌زمان طولانی‌تری متمرکز بمونی و کمتر احساس خستگی و سردرگمی کنی و انرژی بیشتری داشته باشی. این یه روش خیلی ساده، برای افزایش بهره‌وریت هست.
قدم شمارۀ ۱۰: نشونه ذهنی ایجاد کن
آخرین محرک حالت فلو، ساختن نشونه ذهنی برای ورود به حالت فلو هست. به بیان دیگه، هر بار قبل از اینکه بشینی و وارد حالت فلو بشی، یه کار خاص انجام بده. هر چیزی میتونه باشه، بیان جمله‌ای خاص یا چند نفس عمیق. هر بار که میخوای وارد حالت فلو بشی، دقیقاً همین کار رو تکرار کن. باگذشت زمان، این کار به تو کمک میکنه یک نشونهٔ ذهنی برای خودت درست کنی و هر بار که نشونهٔ خودت رو دنبال کنی، به مغزت می‌گی وقتشه که به حالت فلو دربیای و مغزت مطابق با اون عمل میکنه. شاید یکم عجیب به نظر بیاد اما واقعاً کار میکنه.
رفتار ما عمدتاً بر اساس ارتباطات عصبی مغزه. با ایجاد نشونه‌ای ذهنی برای وارد شدن به حالت فلو، ارتباطات عصبی جدید ایجاد می‌کنی و باگذشت زمان، ورود به حالت فلو رو برای خودت آسون‌تر می‌کنی.
حالا انجامش بده
از اونجایی که حالت فلو از مولدترین و شادترین حالت‌هایی هست که می‌تونیم داشته باشیم، تشویقت می‌کنم تا جایی که میتونی دنبالش باشی. بااین‌حال، واردشدن به حالت فلو فرآیندی ظریفه و فقط بامطالعه درباره‌ش مسلط نمی‌شی، نیاز به تمرین داره تا به‌راحتی بارها و بارها واردش بشی.
مرتبط:
- فلو جاییه که به نظر میرسه هیچ چیزی نمیتونه ذهنتو مختل کنه. درکت از زمان تغییر میکنه و عمیقا توی لحظه ی حال فرو رفتی… ادامه ی مطلب در مقاله ی “تعریف فلو”
- : توی حالت فلو باید روی یک نتیجه کار کنی.مثلا داری با خانوادت وقت میگذرونی ولی میخوای ببینی توی اینستاگرام چه خبره. اینجا جریان از بین رفته… ادامه ی مطلب در مقاله ی “راز حالت فلو”
- توی این مقاله چند روش برای جلوگیری از حواس پرتی های دیجیتالی در حین کار یا درس خوندن و… بهت یاد میدیم تا با کمکشون در لحظه زندگی کنی… ادامه ی مطلب در مقاله ی “حواسم با گوشیم پرت میشه، چیکار کنم؟”
