انجماد عملکردی و افسردگی
احساس افسردگی میتونه مثل این باشه که یک سنگ بزرگ روی سینهت قرار گرفته و داره خفهت میکنه.
احساس میکنی بدون انرژی و تنبل هستی و حتی کوچیکترین کارها، خیلی خسته کننده به نظر میرسن؛ دوست داری همش توی تختت دراز بکشی؛ زندگی کردن سخت و غیرقابل تحمله؛سیستم عصبی درحال فروپاشیه.
سیستم عصبی ما سه حالت داره.
دو مورد از این حالتها برای اکثر افراد آشناتره:
پاراسمپاتیک و سمپاتیک.
پاراسمپاتیک
وضعیت اجتماعی و آروم ماست، حالتی که در حالت ایدئال باید بیشتر اوقات توی این حالت باشیم.
سمپاتیک
حالت هوشیار ماست.
معمولاً با حالت سمپاتیک با واکنشش به خطر آشنا هستیم؛ به بیان دیگه به عنوان واکنش مبارزه یا فرار شناخته میشه.
این زمانیه که بدن ما در حالت آماده باش قرار میگیره، آدرنالین توی بدن ما پخش میشه و ما رو آماده میکنه تا با جنگ یا فرار با شرایط مقابله کنیم.
اگرچه اغلب ترس رو توی این حالت تجربه میکنیم اما این حالتیه که بیشتر احساس میکنیم زنده هستیم.
اما تموم اون آدرنالین میتونه تأثیر خودش رو بذاره و بعد از اون احساس تهی شدن به ما میده.
انجماد عملکردی
اگر بهطور مداوم در حالت جنگ یا فرار باشیم، درنهایت تمام ذخایر انرژی ما تخلیه میشه و ما رو در حالت فروپاشی قرار میده.
به این حالت انجماد عملکردی میگن، آخرین حالت سیستم عصبی، که توش بدن ما با حداقل ظرفیت کار میکنه تا انرژی رو حفظ کنه. این حالت اغلب با افسردگی همراهه.
انجماد عملکردی مثل بیحسی عاطفی وهیجانی، همراه با خستگی مزمن هست.
ما اونقدر خستهایم که نمیتونیم به چیزی اهمیت بدیم؛ در پایینترین سطح خود یعنی حالت بقای پایهمون کار میکنیم؛ فقط سعی میکنیم روزها رو پشت سر بذاریم و وقتی اوضاع بدتر میشه که حتی نمیتونیم این کار رو انجام بدیم.
سیستم عصبی ما در حالت فروپاشی کامله.
درحالی که ممکنه انجماد عملکردی رو به عنوان نشونهای از بیماری ببینیم، اما درواقع یک حالت محافظتیه.
ما نمیتونیم همیشه در حالت آدرنالین بالا باشیم.
حالت آدرنالین بالا ممکنه مثل صدمه روانی باشه یا ممکنه ما رو از طریق کار یا مهمانی یا ورزش یا حتی عدم تأمین موادمغذی مورد نیاز بدنمون، ما رو به سمت خستگی نهایی ببره و وابسته به شکر و کافئین برای سوخت کنه. حالت فعالیت زیاد سمپاتیک اندامهامون رو از بین میبره و حتی میتونه باعث بیماری شدید یا مرگ بشه.
بنابراین، سیستم عصبی ما با وارد شدن بهحالت انجماد، استراحت اجباری رو اعمال میکنه.
این ممکنه شبیه افسردگی یا مهمغزی یا حتی نوعی بیماری مزمن باشه.
چطوری از انجماد عملکردی خلاص بشیم؟
آروم پیش برو
مهمترین قدم اینه که کارها رو به آرومی پیش ببری.
انجام بیشازحد سریع میتونه تو رو به حالت انجماد برگردونه و احتمالاً اوضاع رو بدتر کنه.
باید به آرومی از سیستم عصبیت حمایت کنی.
یکی از موثرترین راهها انجام کارهای جسمانیه.
کار جسمانی شامل انجام یک سری تمرینات برای حمایت از سیستم عصبی و ایجاد حس ایمنی در بدنته.
میتونی این کار رو با تمرین ذهن آگاهی انجام بدی.
انرژی
راه دیگه برای حمایت از سیستم عصبی، حمایت از سطح انرژیه. این شامل تغذیه و سبک زندگیه.
تغییرات شدید ایجاد نکن اما کارهای خاص و کوچیکی که میتونی انجام بدی انتخاب کن.
قانون کلی، به خصوص در مورد تغذیه، اینه که قبل از کم کردن، اضافه کنی؛ مثلاً اگر معتاد به قهوه هستی، بهجای تلاش برای کاهش مصرف کافئین، هر بار که یک فنجون قهوه میخوری، یک لیوان آب هم بخور.
به خوردن سبزیجات توی هر وعده غذایی توجه کن.
به تنوع غذایی اهمیت بده. بهجای حذف کربوهیدراتها، چربیهای سالم رو اضافه کن.
(اگر به کمک نیاز داری، از یک متخصص تغذیه کمک بگیر تا راهنماییت کنه.)
در زمینه سبک زندگی، تغییرات کوچیکی ایجاد کن.
سعی کن هرشب 20 دقیقه زودتر بخوابی تا زمانی که بهطور منظم بین 7 تا 8 ساعت در شب بخوابی.
تایم اسکرین رو در شب کاهش بده یا از عینکهای مسدود کننده نور آبی استفاده کن.
سعی نکن با ورزش شدید به خودت فشار بیاری.
درصورت امکان یک پیادهروی کوتاه یا حرکات کششی آروم رو هدف قرار بده.
از بدنت بهعنوان راهنما استفاده کن؛ اگر چیزی احساست رو بدتر میکنه، اون رو تا زمانی که آماده میشی، متوقف کن.
این زمان، برای سمزدایی شدید یا یک برنامه ورزشی سنگین نیست؛ به قدمهای کوچیک ادامه بده.
مهمه که بدونی
این رو یادت باشه که درحالی که از حالت انجماد عملکردی خارج میشی، ممکنه افزایشی در اضطراب یا غم و اندوه یا سایر احساسات منفی احساس کنی؛ این طبیعیه.
انجماد عملکردی آخرین راه حل سیستم عصبی بعد از غلبه به سمپاتیک بیشازحد یا حالت مبارزه و فراره.
برای اینکه به حالت پاراسمپاتیک برگردی، اولش باید به سمت سمپاتیک بری.
بهتره فردی رو داشته باشی که تو رو توی این فرآیند راهنمایی کنه.
به دنبال یک درمانگر یا یک پزشک مطلع از تروما برای راهنمایی و پشتیبانی، به خصوص اگر با یک بیماری مزمن سروکار داری، باش.
با صبر و حمایت، میتونی به حالت پاراسمپاتیک برگردی و از زنده موندن به شکوفایی بری.